20 avril 2024
spot_img
AccueilCultureAwal ɣef umusnaw Tzvetan Todorov (1939-2017)

Awal ɣef umusnaw Tzvetan Todorov (1939-2017)

S TMAZIƔT

Awal ɣef umusnaw Tzvetan Todorov (1939-2017)

Tzvetan Todorov d aggag yemmden (intellectuel accompli). Mačči kan d amnadi ameqqran i d-yewwin ddeqs i tussna d usmeḍren d usfelsef. Aṭas n waggagen i asent-yernan i tamussni d tussna aswir, dacu kan ur mmiden ara, am netta d wid/tid i t-icuban.

D aggag yemmden acku d amazɣan (un critique) ameqqran ; akken i iṭurrec i yerẓen. D amaslaḍ (analyste) yeẓran amek ara iteddu i temsal. Yezga yettḍerrif i tedmi tamṭerfut ; tezga tewzen tedmi-is. Ur yelli d amdan ibedden ɣef umenzay s tɣennant (kan); Yezga yettarra amenzay-nni di lmizan n ṣṣwab. Ɣer-s netta, di yal tagnit (di teskla neɣ di tsertit neɣ di ṭṭrad…), issefk ɣef umaslaḍ ad yerr amenzay-ines di tilawt n temsalt i umi i yekker ad yesleḍ.

D aggag amxalef acku yezga yettarra ayen akk yessebded, ama deg tarrayin n usmeḍren (réflexion) ama deg lebni n tikta, di nnican n uzɣan (la critique). Ɣas akken, tidmi-s, tettbeddil, ur tt-inekkeṛ. Amedya : yella seg wid i iseddan tidmi tamesɣast (pensée structuraliste) ; d netta i d-isuqqlen tidmi n yilɣawiyen n Rrus (formalistes russes) ; yella seg wid i d-yesbedden tadyizt (poétique) iressan ɣef uslaḍ n talɣiwin (analyse des formes) di tsekla, d netta i d-isumren anekti (concept) i d-yemmalen taɣult n uslaḍ n tsawla (analyse du narratif) ; awal-a d tasensiwelt (narratologie). Yezmer umeɣri ad yaf annect-a deg yidlisen-ines imezwura.

Syin akkin isenqed tamuɣli-agi i as-yefkan kan azal i talɣa di tsekla (walit sin n yidlisen-nni : Critique de la critique (1984) akked La littérature en péril (2007). D acu kan, ɣas akken yezga yettarra tidmi-s di lmizan, ayen yellan deg-s d agejdan yeqqim (am tesnarrayt taselḍant d wannuy isexlaḍen gar tmuɣli tazrayant d uslaḍ n takkayin timiranin), yerna simal yettakk telqey i tekti-s. D ayen i as-yefkan i yidlisen-ines azal i ten-yettarran d isfayluyen i wallaɣ. Nnig n 40 d adlis, yal wa d aẓenẓar ɣef temsalt yeɛnan amdan d yinumak yellan deg tikta d umezruy d tmettiyin.

- Advertisement -

Tidmi-s ur teqqim deg yiwet n taɣult kan. Yebda s teẓri n tsekla. Netta d Gérard Genette, snulfan-d yiwet n tesɣunt (revue) d yiwet n teknelsit (collection), semman-asent di snat « Poétique » ; deg-sent i ttarun yimnadiyen ɣef tsekla s tmuɣliwin tmesɣasin (conceptions structuralistes). Asenqed-nni i isenqad tamuɣli-s (d tmuɣli n wiyeḍ), yessaweḍ-it ɣer tussna n umdan d umezruy n tikta, d teyḍent (altérité) d wassaɣen-ines d tmagit (Identité)… Yezga uɣbel-is agejdan d anadi ɣef unamek, ama yeqqen s amdan d umaḍal-is d tɣerma d umezruy-ines, ama terza taẓuri d tewsatin-ines d tfulkiwin-nsen (esthétiques), ama teɛna tafelsafit n tinnusga (philosophie de l’éthique) d wayen i tt-yeqqnen d tikli n umdan d tektiwin-is.

 

Auteur
Muḥend Akli Salḥi

 




LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici

ARTICLES SIMILAIRES

Les plus lus

Les derniers articles

Commentaires récents