19 avril 2024
spot_img
AccueilA la uneTafrent di Fransa… tiḥila di Lezzayer  !

Tafrent di Fransa… tiḥila di Lezzayer  !

Présidentielle

Ulac tamurt d-ifergen iman-is ɣef tmura nniḍen. Ass-a, amaḍal zun d tiɣremt, d aẓeṭṭa yegren anda teddun isalen yal ass (« village mondial »), isufar teddun si tmurt ɣer tayeḍ, ayen ilhan ad d-yaweḍ, ayen n diri ad d-yaweḍ ; ulac ayen iffren.

Tafrent n Fransa (l’élection présidentielle d avril 2022) tuɣ tasga di tmurt n Lezzayer. Ulac win ur neqqin zdat yal TV n tmurt-nni. Timsizzelt gar yal wid/tid d-ibedden akken ad iffeɣ d aselway, tessekcem deg-s yal Azzayri, akka d urfan neɣ tismin : « ayɣer mačci akka di tmurt-nneɣ », akkin d asirem n wid isebṛen ulwan : « azekka ad tuɣal akka… ».

Nebla ma nessiɣzef awal (1) ɣef tafrent n Fransa n wass-a, tidett, llan sin iberdan ideg ttemdeggaren wid d-ibedden, yal yiwen s tmuɣli-s akked usalu n ukabar-is, yal yiwen s wawal-is .

Llan wid issarmen ad gren afus akken ad timɣur ugar tmurt-nsen, fkan tamuɣli ɣer zdat akken ad taɣ amkan deg umaḍal, ad tezdi ugar deg ugraw n Urupa (UE). Mačči s yiwen slogan i gren tiɣri-nsen :

- Advertisement -

« Azekka ad ibeddel umaḍal udem » (un autre monde est possible)

« Ad nqabel (ayen d-ibedden deg ubrid) » (Faire face)

« Ma neddukel, ad nbeddel immal » (ensemble changeons l’avenir)

« Tabɣest tella, akken ad neddu ugar ɣer zdat » (le courage de faire)

« Akken akk nella, ad as-neddukel » (nous tous).

Di tama nniḍen, d adrum n wid issarmen ad d-sbedden agadir ameqqran ara d-izzin i tmurt, ad tuɣal Fransa « am zik-nni !» ; d tamuɣli n umezruy aqbur akked yimmal di rétroviseur :  

« Fransa n tidett (gar-anneɣ kan) » (la France authentique)

« Akken Fransa ad teqqim d Fransa » (pour que la France reste la France).

Akken ibɣu yili, d imezdaɣ n Fransa ara yesbedden azekka aselway ara fernen nitni. Mačci d KGB, mačči d Izzayriyen si tmurt n Lezzayer. 

Di yal amkan di Fransa, deg ubrid, di lqahwa neɣ deg uxeddim, ulac gar medden awal-nni akked tuttriwin-nni iteddun gar tuɣmas, di yal tafrent di tmurt n Lezzayer : 

« Anwa jiniral i yellan deffir wa, neɣ win ? », 

« Anwa i fernen at ukaskiḍ ad as-fken 85 % si tura ? »,

«  I DRS/DSI-nni anwa iwumi d-bedden d tarkizt, si deffir, akken ad t-sbedden ? »

« Ssuq ifra, kkaten kan ṭbel i win ara icedḥen… ».

D tin i d tamentilt/tasebbiwt, gar tismin d wurfan, i yesfeclen tamurt n Lezzayer si 1962 (2). D tiḥila n udabu i yebnan ɣef usekkak i yesberken tagnawt, irgel iberdan, armi ass-a zun yeffeɣ usirem tamurt, asirem-nni d-ixelfen s tfenṭazit di furar 2019.

Tamurt irebḥen, tin idduklen, d tin i yesbedden azref d agadir ɣef tarwa-s, mačči d tin yesseqdacen azref n usekkak di « teɣdemt n tilifu », zun d anzel akken ad tcudd wid d-ikkren deg ubrid n talwit, ɣef izerfan, ɣef tlelli n tmurt, ɣef yisef n tmurt (3).

Adabu i igan ccan i tmurt-is akked yiman-is, mačči d win d-iteldin tibbura n leḥbas yal tikkelt ara d-asen inebgawen, akken ad issirem ad asen-ikellex. Tidett, ikellex kan iman-is ; ass-a d aneɣlaf Antony Blinken n USA, azekka d wayeḍ…

Maca, abrid n teḥraymit ur issuffuɣ, ittawi kan ɣer yeɣzer. 

Aumer U Lamara

Timerna / Notes :

1) « Awal ma wezzil ifra, ma ɣezzif ad d-irnu kra », akken nnan imezwura.

2) Deg iseggasen n 1970, tennulfa-d yiwet temsaâreqt di Lezzayer :

–  Anwa amgared i yellan gar De Gaulle akked Boumediène ?

–  De Gaulle inna i Ifransiyen : « ma ur tefriḥem s tsertit-iw, ad ǧǧeɣ amkan-iw (iffeɣ seg udabu di 1969 deffir tafrent/referendum-nni ur neffiɣ akken issarem netta).

– Boumediène inna i Izzayriyen : « win ur nefriḥ s tsertit n tmurt (tasertit-iw), ad iffeɣ si tmurt » (d awal-is i d-inna di tiɣremt n Saâida/discours de Saïda).

3) Illa wawal n Mohia/ Muḥend U Yeḥya : « Di tmurt la Suisse tella la justice, mačči am dihin ɣur-nneɣ ».

 

 

LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici

ARTICLES SIMILAIRES

Les plus lus

Les derniers articles

Commentaires récents

Qui est desparato ??? on Bonjour Monsieur Trump !
La Loi et la semblance de Loi on Bonjour Monsieur Trump !
Vive la Republique ! on Bonjour Monsieur Trump !
Kichi Duoduma on Bonjour Monsieur Trump !