Adabu n tyuga  ‘’Tebboune – Zeɣmaṭi’’ yerna asurif ɣer zdat : ibɣa ad ikkes tilelli n yal amdan akken ur iteffeɣ ɣer ubrid, ad ilḥu, ad isuɣ ɣef izerfan-is, ɣef yir ubrid deg tedda tsertit n tmurt-is, akken ad tbeddel tsertit n tmurt-is ! 

S usaḍuf-a/lqanun-a, d adabu i yeffɣen abrid n uzref, mačči d agdud.

Adabu yebɣa ad d-isnulfu amaynut, mgal taɣdemt, akken yal Azzayri ad issuter ad t-iḥudd udabu i t-iwten. D ayen ur nezmir ad yili.

Iḍelli kan i yedda wawal-nni : « iwwet-iyi urumi, cetkaɣ-as i gma-s ». Ass-a ad ibeddel kan wawal udem,  akken iwata. Neẓra anda i tessuffeɣ tikli-nni n temhersa/listaâmer. 

Asaḍuf aneggaru n udabu i d-iffɣen, yesban-d kra n temsal :

1. Acuddu n warkasen n udabu mgal tilelli n yemdanen ur illi d abrid. Wid ittrayen ɣef wid illan deg El Muradya ur rin ayen ilhan i tmurt. Tikli-nsen akken ur tferru, akken ad d-asen yir ussan i tmurt-nnaɣ, ad d-kecmen tanemmast. D timura tiberraniyin i yesseqdacen ‘’Tebboune – Zelmaṭi’’ akked wid illan idis-nsen. 

2. Tasertit i sedduyen at udabu tefka-d yiwen wudem : wid iḥekmen ass-a ur ssinen Izzayriyen, neɣ ugar, ḥeqqren Izzayriyen. Tamsirt-nsen tettwassen : ‘’suffeɣ-d tazmert-ik tameqqrant, deqqem-iten, syin agdud ad ilɣet, ad yaggad, ad iknu, ad issusem’’.

D ayen illan di zman n zik, maca tallit tbeddel, lǧil ibeddel, tamurt tbeddel. Ass-a imdanen ẓran ayen illan deg umaḍal di tallit n internet ; ur telli tsusmi, ur illi wekman… acku ur illi ubrid nniḍen ; illa wawal izemren ad iqabel tagnitt : « imebred akked imebred ur iberred » ; Illa si zik n zik. Ulac agdud ur neksib iseɣ, ur nekkir ad ihudd tazmert i yas-d ibedden d afrag, d talast ɣef umnar. 

Ass-a, d ilmeẓyen yessnen i yellan di leḥbas, ttwarzen si tikliwin n tnekra/lḥirak, i d immal n tmurt n Lezzayer, mačci d icibanen n barbes-FLN n 80 – 90 iseggasen n El Muradya. 

3.  Agdud Azzayri ur iffiɣ ɣer ubrid akken ad issuter taleqqimt i udabu, neɣ akken ad ibeddel tikli-s ; iffeɣ akken ad ibeddel adabu seg uẓar. Amgared meqqer, d ayen illan gar igenni akked tmurt.

Ass-a, ur d-iqqim kra n leqder n udabu akken netta ad d-yefk udem, ad issinef tamsalt ɣer ubrid n tifrat-is, ɣas abrid iban. 

Ur telli deg-s kra n tsertit neɣ tasuddest/stratégie tamaynut, tin izemren ad teffer tikli-s, d yir tazmert-is.

Tidett, simmal ittcuddu-tt udabu, simmal iteddu ɣer taggara-s, ad igrurej wakali. 

Ahuddu, mačci d ayen i saramen Izzayriyen iḥemlen tamurt-nsen. Tadyant n El Gueddafi di 2011 ur tt-ittu yiwen, ur tt-issarem yiwen i tmurt-nnaɣ.

Taggara, anda i tezmer ad d-teldi tebburt ?

Aumer U Lamara

Timerna / Notes.

1) Illa wanzi s darǧa, ‘’el mebred mɛa el mebred, ma yebred’’, d aterjem si tmaziɣt, awal s awal. Yusa-d seg umyag/verbe bri, bred : limer, broyer.