28.9 C
Alger
mercredi 2 juillet 2025
AccueilPolitique« Di tmurt n la Suisse tella la justice… ! » (Mohia)

« Di tmurt n la Suisse tella la justice… ! » (Mohia)

Date :

Dans la même catégorie

BEM 2025 : « Tizi Ouzou en tête », le ministre Saâdaoui rectifie le tir après la polémique

Le ministre de l'Éducation nationale, Mohamed Sghir Saâdaoui, a...

Le FMI pointe les vulnérabilités budgétaires de l’Algérie

Malgré une conjoncture économique à court terme jugée favorable,...

Mustapha Boucetta : sculpter la mémoire et penser l’avenir

Mustapha Boucetta, artiste-peintre et sculpteur autodidacte algérien, se distingue...

Quand les gyrophares masquent le mépris 

Dans un pays où l’État de droit est vidé...
spot_imgspot_img
- Advertisement -

Prisons algériennes

Taɣdemt n tmurt n Lezzayer, ma nezmer ad as-nsemmi ‘’la justice’’, am akken tella di tmura nniḍen i yebnan ɣef uzref/droit d lqanun, terra aqelmun ɣer iḍarren, acku si tazwara-s tbedd zun d azduz deg ufus n udabu ; akka si 1962.

Ar ass-a ur telli teɣdemt igan ccan i wezref akken ad tbedd d talast, d afrag zdat lbaṭel ɣef yal Azzayri.

Timura timezwura deg umaḍal di temsizzelt n « liser n imezdaɣ-is », d tid yesbedden azref afella, mačči d tid ikesben tadrimt, iberwiḍen akked lebyur/inan n lgaz d petrole.

Ayen iḍerrun ass-a di yal tazeqqa n teɣdemt, di temdint n Lezzayer, di Wehran neɣ di yal tiɣremt nniḍen, ur illi d amaynut ɣas ibeddel wudem-is si tnekra/hirak n furar 2019.

Yal ass d abruri n iseggasen n lḥebs i d-iɣellin ɣef tarwa n tmurt. Yal amdan yettwarzen, d argaz neɣ d tameṭṭut, ad as-sbibben ayen ur igi, ayen ur issarem ad yeg i tmurt-is.

Di yal tamsalt, adusi d ilem, maca ad ittwarez am netta am wiyaḍ.

Wid d-iffɣen ass-a, deffir agguren d wagguren n lḥebs, s tallalt n imastanen iqublen adabu, ur illi wawal si tama n udabu-nni, zun ad indem deg wayen iga, ad yini : «Surfet-aɣ, necceḍ ». Ulac awal-nni i ggunin Izzayriyen.

Teqqim temsalt deg wawal n tɣennant n zik : «Fkiɣ-as sebaâ s wezduz… qrib nennuɣ ».

Issefk ad tekkes akkin ‘’tirza n tganit’’/détention provisoire.

Di yal tamurt, d win/tin yenɣan, yewten, neɣ yukren ayen meqqren i yettwarzen di lḥebs di tallit n tganit ar tefru fell-as teɣdemt, akken ur ireggel i ufus n teɣdemt, akken ur irennu tawaɣit nniḍen.

Di temsalt n imeḥbas n tikta/détenus d’opinion, tirza (2) ur tezmir ad tili d abrid amezwaru, acku win d-ikkren i lfayda n tmurt-is deg ubrid n talwit d tugdut, ur illi d win/tin ara yewwten ad yerwel akkin.

Ameḥbus/anekraf n tikta ad iwwet akken ad ifares zdat teɣdemt ad iseddu tikta n usalu deg yella, ad iwwet ad d-ibeggen anda yecceḍ udabu mi yeffeɣ seg ubrid n izerfan.

D abrid-nni i yessaram yal anekraf n tikta, ad yeg zdat medden, zdat ineɣmasen craâ asertan / ‘’un procès politique’’.

Tamsalt ass-a, mačči d taɣdemt… d anzel n teɣdemt !

Ur izmir yiwen ad iffer iṭij s uɣerbal. Aseqdec n teɣdemt deg ufus n udabu, di yal tama n tmurt, iban ubrid-is : akken kan ad yerẓ amussu ameqqran d-ilulen si tnekra/hirak n furar 2019.

Ilmend ad isseqdec tamsulta tuffirt, am akken tella deg iseggasen n zik  (sécurité militaire (SM), DRS, ‘’services’’, …), anda win yettwarzen ad imḍel di tesrafin n war isem, adabu ibeddel kan abrid akken ad d-yefk udem n ‘’tmurt deg tella tugdut’’, ibeddel icuddan d usqirri/torture n temsulta s wanzel n teɣdemt. Tiyita yiwet, tawaɣit yiwet.

Ur nesseɣzaf awal ugar :

Adabu n tmurt n Lezzayer deg yir ubrid i yella ; yif-it ad d-yuɣal ɣer ubrid.

Acku ur izmir ad yerẓ amussu ameqqran i yesduklen Izzayriyen deg ubrid n talwit di yal tama n tmurt, am akken ur illi ‘’complot kabyle’’, ur illi ‘’complot mozabit’’ neɣ wayeḍ.

Imeḥbas yellan ass-a ttwarzen, am wid d-iffɣen s yiseɣ ass-a d yiḍelli, d nutni ara yesbedden azekka izerfan, ara yekksen anzel n teɣdemt akken ad teqqim kan di talast-is, am akken teteddu di tmura irebḥen… am tmurt n la Suisse i yecna umedyaz.

Aumer U Lamara

Timerna / Notes :

1)  Akken illa wawal : « Di tmurt n la Swis tella lajustis, mačči am dahin ɣur-nneɣ », Mohia /Muḥend U Yeḥya, 1976.

2) Arez/eṭṭef/cudd, tirza/tuṭṭfa. Ulac asɣen akked timerza/visite (ikka-d seg umyag : rzu/visiter, rendre visite).

Dans la même catégorie

BEM 2025 : « Tizi Ouzou en tête », le ministre Saâdaoui rectifie le tir après la polémique

Le ministre de l'Éducation nationale, Mohamed Sghir Saâdaoui, a...

Le FMI pointe les vulnérabilités budgétaires de l’Algérie

Malgré une conjoncture économique à court terme jugée favorable,...

Mustapha Boucetta : sculpter la mémoire et penser l’avenir

Mustapha Boucetta, artiste-peintre et sculpteur autodidacte algérien, se distingue...

Quand les gyrophares masquent le mépris 

Dans un pays où l’État de droit est vidé...

Dernières actualités

spot_img

LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici