29.4 C
Alger
vendredi 4 juillet 2025
AccueilIdéesIrbiben n El Quds, irbiben n Doha, irbiben n... !

Irbiben n El Quds, irbiben n Doha, irbiben n… !

Date :

Dans la même catégorie

Belghit et Sansal : deux fœtus d’un débat contradictoire sans cesse avorté

Deux hommes, deux paroles, deux chutes. Mohamed Lamine Belghit...

Karim Tabbou : le virage diplomatique de l’Algérie

Comme chaque lundi, j’ai accompli hier matin mon obligation...

Dans l’ombre d’un procès, Boualem Sansal

Le 24 juin 2025, dans une salle d’audience d’une...

Quand les gyrophares masquent le mépris 

Dans un pays où l’État de droit est vidé...

La main lourde de la justice algérienne

La condamnation à sept ans de prison par l’État...
spot_imgspot_img
- Advertisement -

Chanegriha

Awal-nnaɣ, mačči akken ad d-nernu tuzzma deffir temlilit n wid iṭṭfen anzel di Lezzayer tamanaɣt (adabu), akked imyuraren d-iwwin tabuqalt n laâr si Doha (1). Iban ur iffir, ma d amkan n jiniral ameqqran, mačči d win i d amkan-is.

Awal-nnaɣ mačči d tuzzma ɣef wid yuraren din, neɣ wid yewwten abendayer d tiɣratin mi d-usan imyuraren si Doha. Targagayt n tqesrit tella deg-nnaɣ, deg idammen si zik ; gan-as inzi imezwura (2).

Tamsalt-a tesban-d anda yella wugur ameqqran di tmurt n Lezzayer akked tmura n Tmazɣa akken akk llant. 

Ugur, d asɣen yellan gar tmura n Tmazɣa (Taferka n Ugafa), akked tmura n wagmuḍ i yellan akkin i Maser, d Agmuḍ Anemmas/‘’Moyen Orient’’. Asɣen yellan, d ddin n tinneslemt, d tutlayt n taârabt, neɣ yella wayen nniḍen ?

D win i yessefken ad ifru akken ad ikkes uxeclaw di tiṭ. Acku, tamurt n Lezzayer yiwet i yellan, ur izmir yiwen ad as-iqqen sin wudmawen, sin imezruyen imgaraden.

  • Amur ameqqran n Izzayriyen ẓran nitni d Imaziɣen, mɣin-d si nnig 30 leqrun n umezruy neɣ ugar, seg imennuɣen n ijedditen-nsen, mi yeffeɣ yiwen imnekcem ad d-yas wayeḍ deg umkan-is. D amezruy n Tmazɣa, ilha neɣ diri-t, wicqa, tamurt tella ur tengir,
  • Illa umur n Izzayriyen i yesderɣel udabu akked ikabaren, si tallit n PPA n Messali armi d FLN, akked wid n tinneslemt ass-a, wid i yefkan iẓuran-nsen akkin i Sinaï. Zun syin i d-frurxen, d ddin i ten-id-islulen mačči d aẓar. Tikerkas ttwassnent ; d aseqdec n umezruy i wammud/lfayda n tsertit taârabt-tinneslemt.

Yal amdan izmer ad iwwet ad d-iqqen aẓar-is ansi yebɣa, si yal tamurt, ad iseddu yal tamacahutt (légende), ma d tin ara yernun ccan i yijedditent-is, akken ccan-nni akked tfenṭazit ad t-id-awḍen netta. D ayen illan di yal tamurt. S tedrimt, llan wid yettarun amezruy ‘’sur mesure’’, i twacult ibɣan ad d-tesnulfu tajaddit ur nelli ! 

Di tallit-is, baba-s n Abdelqader Ibnu Hacem (Emir Abdelkader), isnulfa-d aẓar si tmurt n Hiǧaz (Saâudya), inna-yas-d lmelk : « mmi-k ad ibedd d agellid » ! 

Deg umagrad-a, ur d-nessekcam tiḥila n « curafa » i d-issemɣin ijedditen-nsen si tmurt n Mekka, akken ad sxedmen ddin ineslem i lfayda-nsen, taggara ad asen-sudunen yemdanen aqerru-nsen d ufus-nsen.

Anda yella wugur, mačči di tmucuha yellan, ugur d wid iran ad beddlen udem akked umezruy i tmurt deg llan, akken ad tt-skecmen di tmucuha-nsen. 

Tidett, ulac tamurt ibedden ɣef yiwen uẓar kan n warraw-is. Tamurt tbedd ɣef izerfan isdduklen arraw-is, ansi bɣun usan-d, akken bɣun ilin, d imellalen, d iberkanen neɣ d iwraɣen, akken ibɣu yili ddin-nsen neɣ ur illi.

Izzayriyen-a i yeqqnen iman-nsen ɣer wagmuḍ, drus i yellan, d wid i yewten di 1948 ad fken Izzayriyen (volontaires) akken  ad nnaɣen, ad mmten di Palestine, syin snulfan-d ayen meqqren ugar di 1949 (crise dite berbériste).

Ar ass-a, mazal d-neffiɣ si tḥila-nni. Tura d asuffeɣ n wannay n Palestine di yal tikli, di yal annar deg tufrar tmurt n Lezzayer, zun d tarbibt n tmura nniḍen.

Maca, ur iffir yiwen iṭij s uɣerbal. D nitni i d irbiben n Doha, n Ryad,… mačči d tamurt-nnaɣ.

Aumer U Lamara, écrivain

Timerna / Notes :

1) ‘’Coupe arabe !’’. Snulfan-d beṭṭu gar tmura deg unnar n football i yesdduklen amaḍal, nnig ONU. Azekka ad d-tennulfu ‘’coupe Romanoff’’ (ɣas tella deg wayen nniḍen !). Idrimen n petrol n igelliden n wagmuḍ (Qatar, Emirates, Sâudya) skecmen tawekka di yal tamurt. 

2/ « Awtul d afessas, rnu-yas abendayer ».

Dans la même catégorie

Belghit et Sansal : deux fœtus d’un débat contradictoire sans cesse avorté

Deux hommes, deux paroles, deux chutes. Mohamed Lamine Belghit...

Karim Tabbou : le virage diplomatique de l’Algérie

Comme chaque lundi, j’ai accompli hier matin mon obligation...

Dans l’ombre d’un procès, Boualem Sansal

Le 24 juin 2025, dans une salle d’audience d’une...

Quand les gyrophares masquent le mépris 

Dans un pays où l’État de droit est vidé...

La main lourde de la justice algérienne

La condamnation à sept ans de prison par l’État...

Dernières actualités

spot_img

LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici