18 avril 2024
spot_img
AccueilPolitiqueTasertit n tekmamt, taggara-s d nnger kan !

Tasertit n tekmamt, taggara-s d nnger kan !

Tebboune
Tebboune en dictateur.

Hitler, Mussolini, Ceausescu, Milosevic, Amin Dada, Benali, Moubarak, ‘’empereur’’ Bokassa… srewten akken zemren di tallit-nsen, cudden nɣan imdanen, taggara mmuten yir tamettant, ttwacudden neɣ rewlen akkin s tecmat ur ntekkes.

Akken llan, d tanekra n yegduden i ten-id-isseɣlin si tkanna-nni anda bedden.

Ass-a d Poutine, Lukashenko, Kim Jung-un, KBS… i yeṭṭfen tasawent, akked wid akk issarmen di tmura nniḍen ad aɣen abrid-nsen, Maca mačci d win i d abrid.

Di yal tamurt, d tarwa n tmurt iwumi d-tewwi ad tekkes fell-as azaglu. D tamsirt n umezruy.

Di tmura n uzaglu, akken llant d timura anda tella trika d-issekcamen tadrimt i udabu akken ad isserwet ; d lgaz, petrole, ureɣ, uzzal, aldun, ‘’akal iwatan/terres rares’’ i tliktrunikt… zun ddaw tmurt d tamaẓẓagt.

- Advertisement -

Tamurt n Lezzayer d yiwet deg-sent, d tamurt ‘’tafunast iteẓẓgen petrole’’, am akken inna umaru (1).

Tamsalt tettwassen, ur nettarra ‘’awren ɣer tessirt’’, d lgaz akked petrole swayes yeṭṭef udabu n Lezzayer, mačči s ttrika i d-tessekcam, i tesnernay tarwa n tmurt.

Di tmuɣli n wid illan ass-a deg udabu, Izzayriyen d ‘’les consommateurs’’, d imawen kan neɣ d ‘les tubes digestifs’’, zun  d adis ɣer wayeḍ, efk-as ad yečč, ad yerwu, ad issusem.

D tamuɣli i yeddan yakan deg umaḍal (s yeɣmisen-nsen), yal tikkelt ara tili tnekra di yiwet tmurt n tiers-monde, ad as-gen tacrurt : ‘’émeutes de la faim’’, ‘’émeutes de la semoule’’,…

D tamuɣli i ǧǧan iseggasen, tezri tallit-is.

Mačci d laẓ i d-issenkaren iɣerfan, d fad n tlelli akked izerfan (2). D wid i d isufar i d-islalayen tigrawliyin. Tanekra n 1954, tanekra n 1980, n 1988, n 2001, n furar 2019 mačči d tinekriwin n laẓ.

Adabu n Lezzayer yuɣ abrid n tmura yezwaren di tuqqna n tmurt, agdal n izerfan, s useqdec n teɣdemt, am tmurt n Tefrikt n Wanẓul/Afrique du Sud, di tallit n apartheid (2).

Nnig 300 imeḥbas i yellan gar ifassen n teɣdemt n Lezzayer, nutni ur ffiɣen abrid, ur ukiren tamurt. Mačči d win i d amkan-nsen.

Timura yekkren di tgemmi d taneflit/développement, mačči d tid d-ittneḥḥilen ayen illan ddaw tmurt, s tikli n ‘’ḥed tnin’’ ; nitenti d timura yesnernan tugdut akked tmussni n tarwa-s. D win i d agadir ameqqran ibedden d afrag ɣef tmurt.

Mačči d abrid-nni i tuɣ tmurt n Lezzayer.

Ass-a, adabu n El Muradya, isluffuy i tinneslemt  i yessawḍen yakan tamurt ɣer yiri n nnger di 1991, netta yessaram ad yaf deg-s tallalt akken ad iṭṭef ugar… ‘’am win d-ittrebbin azrem n AQMI ɣer yiri-s’’ (4).

Aumer U Lamara

Timerna / Notes :

1)  Adlis ‘’Tafunast i iteẓẓgen petrole’’, Tahar Ould Amar, tiẓrigin Achab, 2016, Tizi Wezzu,

2) «Tanekra a wid yemmeččen, ala adebbuz ma yefra-tt », Mohia, ‘’Afud Ixeddamen’’, 1976.

3) « L’information s’est un peu tarie depuis qu’il est devenu criminel de répandre des nouvelles sans l’autorisation de l’État (sud-africain, ndlr) : presque deux mille morts, des milliers et des milliers de blessés, l’État d’urgence proclamé partout dans le pays, les formes les plus pacifiques de protestation interdites, plus de dix mille personnes dont un tiers d’enfants en détention ; tortures, grèves, boycottages, pneus enflammés et corps calcinés, bombes et mines, atrocités commises par les soi-disant « forces de sécurité »… », André Brink, Etats d’urgence (State of Emergency), pp. 17-18,1987.

3) Al Qaïda au Maghreb Islamique (AQMI) (Tanḍim al-Qâ’ida bi-Bilâd al-Maghrib al-Islâmi) est un groupe armé et une organisation terroriste, d’idéologie salafiste djihadiste, née le 25 janvier 2007. Avant son allégeance à Al-Qaïda, elle était connue sous le nom de Groupe salafiste pour la prédication et le combat (GSPC), un groupe algérien issu d’une dissidence du Groupe islamique armé (GIA). Si les racines du groupe se trouvent en Algérie, sa zone d’opération actuelle correspond à la région du Sahel, qui borde au sud le désert du Sahara, dans ses parties mauritanienne, malienne, burkinabè et nigérienne. Il est également présent en Tunisie et en Libye et se maintient en Algérie.

 

LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici

ARTICLES SIMILAIRES

Les plus lus

Les derniers articles

Commentaires récents