26 C
Alger
jeudi 28 août 2025
AccueilIdéesṬṭelba n kalachnikov akked… inelmaden n twizi di tmurt-nnaɣ !

Ṭṭelba n kalachnikov akked… inelmaden n twizi di tmurt-nnaɣ !

Date :

Dans la même catégorie

Innovation ou illusion ? Quand la science se perd dans le spectacle

Depuis quelque temps, on Algérie on assiste à une...

Les enfants, ces victimes oubliées de la sale guerre (II)

Soudain, une détonation puissante éclate au loin et nous...

Les enfants, ces victimes oubliées de la sale guerre (I)

Les langues commencent à se délier sur les drames...

Gérard Chaliand, géostratège et ami de l’Algérie, s’est éteint

Le géopolitologue et écrivain Gérard Chaliand s’est éteint ce...
spot_imgspot_img
- Advertisement -
S TMAZIƔT

Ṭṭelba n kalachnikov akked… inelmaden n twizi di tmurt-nnaɣ !

Afghanistan 1998 : D tikkelt tamezwarut deg umaḍal i ṭṭfen tamurt ṭṭelba n tinneslemt (Talibans), kecmen tamaneɣt n Kaboul s ibeckiḍen, srewlen adabu n tinneslemt am nitni, hudden tamurt s imennuɣen gar-asen. Zrin 23 iseggasen, ass-a uɣalen-d ad hudden ayen d-iqqimen ibedd.

Amek, aɣerbaz n tinneslemt (tazawit/zawiyya) yessaweḍ ad yanef seg ubrid n tmussni, akken ad d-islal lkazirna s yelmeẓyen-nni, d iserdasen s wuzzal n ṭṭrad, i ṭṭrad ?

Nefka tiṭ ɣer tmurt n Afɣanistan, ɣer yal amussu n tinneslemt, d tuttra akken ad nefhem ayen iḍerrun ass-a di tmurt n Lezzayer.

Tamsalt n ‘’ṭṭelba n ṭṭrad’’, mačči d ayen d-inulfan di tmurt n Afɣanistan.

D ayen d-iffɣen seg yidles n tbedwit n tinneslemt. Di tmurt-nnaɣ llant zik tzawitin deg tebḍa tzawit ɣef sin : ṭṭelba n telwaḥt (wid ilemmden tinneslemt), akked ‘’ṭṭelba n udebbuz’’, wid ibedden d tazmert, zun d iserdasen, ttakren imdanen, neqqen, sserɣayen tuddar  berra n tlisa n wanda tella tzawit-nni ! 

Iqqim-d ass-a wawal n ‘’ṭṭelba udebbuz’’, maca ur ittwassen unamek-is.

Tidett, di tinneslemt, ulac talast gar uɣerbaz (tasnawit, tasdawit  n wass-a) akked lkazirna. Di tmurt n udrar, tazawit tella tbedd d lkazirna n teqbilt/n tewsimt, akken ur teddukul akked tewsimin nniḍen, akken taggara ad iqqim ṭṭrad ur iferru (état de guerre permanent entre tribus). D win i yellan d afrag akken ur ddukulent tewsimin, ur teddukul tmurt akken ad ibnu uwanek/état.

Imezwura-nnaɣ di tmurt n Leqbayel fehmen-tt twaɣit-nni, taggara snegren tizawitin-nni n ccwal ur nferru, hudden-tent armi d aẓru aneggaru. Taneggarut deg At Mimun (At Iraten).  

Ass-a, d idles-nni n ccwal ur nferru i iteddun di yal tamurt anda yekker umussu n taârabt-tinneslemt, mgal awanek neɣ gar-asen.

Amkan n tmussni mačči d tala n ṭṭrad gar yemdanen, gar tewsimin, gar tmura.

Anekcum n ‘’ṭṭelba udebbuz’’ (Talibans) ɣer Kaboul, issaweḍ-aɣ ɣer umgared/différence ameqqran i yellan gar-as d umussu n Tefsut 1980, deg usalu n yidles amaziɣ. 1980 injer-d asalu deg ubrid n talwit akken ad ters lehna, ad bedden izerfan di tmurt, ad ikkes wanzel akked ccwal  n ‘’ṭṭelba udebbuz’’.

Mi teddun ‘’ṭṭelba udebbuz’’ akken ad kecmen ɣer Kaboul, inelmaden n tmurt n Lezzayer llan ssexsayen s ifassen-nsen times/afu yekkren di yal amkan n tmurt n Leqbayel. Ass-a, inelmaden-nni kkren d tiwizi tameqqrant di yal amkan, di tmurt neɣ berra n tmurt, ad d-ssisen ddwa i wid yerɣan, tabzert n tedrimt i wid yettwaɣen, afras n tuddar, aseggem n yexxamen  akked tferkiwin yerɣan.

Ur illi d abrid n ccwal akked uhuddu n yal amussu n taârabt-tinneslemt. Amgared-nni, d ayen illan gar igenni akked tmurt. 

D abrid-nni n twizi n bennu n tmurt i yessefk ad t-aɣen wid yeṭṭfen ass-a adabu di Lezzayer akken tazwara ad ṭfen wid yessekren times i tmurt, ad ldin tibbura n leḥbas i wid i ṭṭfen ɣef wulac, ɣef tikta-nsen d tira-nsen, akken ad gren afus i bennu n Lezzayer tamaynut, Lezzayer n izerfan mačči n yimserɣen.

Ma yella d adabu azzayri s tidett i yellan di Lezzayer tamaneɣt !

D tin i d tuttra tamezwarut ass-a. 
 

Auteur
Aumer U Lamara, physicien, écrivain

 




Dans la même catégorie

Innovation ou illusion ? Quand la science se perd dans le spectacle

Depuis quelque temps, on Algérie on assiste à une...

Les enfants, ces victimes oubliées de la sale guerre (II)

Soudain, une détonation puissante éclate au loin et nous...

Les enfants, ces victimes oubliées de la sale guerre (I)

Les langues commencent à se délier sur les drames...

Gérard Chaliand, géostratège et ami de l’Algérie, s’est éteint

Le géopolitologue et écrivain Gérard Chaliand s’est éteint ce...

Dernières actualités

spot_img

LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici