16.9 C
Alger
AccueilIdées314 iseggasen ddaw Ṭerk, 132 iseggasen ddaw Fransa… 60 iseggasen n néo-FLN  ! 

314 iseggasen ddaw Ṭerk, 132 iseggasen ddaw Fransa… 60 iseggasen n néo-FLN  ! 

Date :

Dans la même catégorie

L’art en évocation : le beau ou l’utile ?

Si nous nous en référons à notre définition et...

L’Algérie : l’inquiétude est forte, le danger grand

Comment s’adresser à deux frères sur le point de...

JSK, MAK, Kabylie… le collectif de défense de Cherif Mellal dénonce et précise

Le détenu d'opinion Cherif Mellal croupit en prison depuis...
spot_imgspot_img
- Advertisement -
S TMAZIƔT

314 iseggasen ddaw Ṭerk, 132 iseggasen ddaw Fransa… 60 iseggasen n néo-FLN  ! 

I wanza n wid immuten ɣef tmurt, ur ẓrin anda teffeɣ targit-nni i ten-izedɣen.

Di kra n wagguren  ad d-yaweḍ umulli wis 60 n timunent n 1962. « Imeddaḥen » n udabu kkren yakan ad heggin icewwiqen akken ad sseḥmun tazwayt n tmeɣra tameqqrant. Yiwen wawal iteddun ad d-iffeɣ seg yimawen-nsen d tiɣri-nsen : « Iffeɣ laâtab ar tafat » !

Maca, tidett qerriḥen ur tt-iffir uɣerbal, akken ibɣu yili, akken ibɣu yeḍres. 

Di 1963, yiwen urgaz illa yeqqim di tejmaât n taddart, iger-d nnehta mi yeẓra iserdasen n Ben Bella ttlawaḥen deg uzrib, inna : « iffeɣ-aɣ laâtab ɣer ṭṭlam ! ».

Ihi, ‘’imeddaḥen’’ n udabu ur ten-id-iwwi umeddaḥ di teqsiṭ-is ; ma d wid yettberriḥen di yal TV akked yal radyu d yal aɣmis n ugraw imakaren, issefk ad fken asawaḍ/micro i wid ad d-issalin ssut si tesraft n umezruy, win ur ssinen nitni, akken ad as-slen

  • i wanza n wid immuten ɣef tmurt, ur ẓrin anda teffeɣ targit-nni i ten-izedɣen iseggasen d iseggasen deg umadaɣ, di laẓ d usemmiḍ akked imenɣi yal ass, qublen ajenwi n Ṭerk (1), abarud d baïonnette n Fransa akked yal tawaɣit n lmut n ‘’watamen-nsen’’,

  • i ssut n wid yenfan azekka-nni kan si mi yuli wass ɣef tmurt, taggara yeɣli-d igenni fell-as,

  • i tiɣri n wid yernan ɣlin, ičča-ten rsas, mi d-kkren ad sinfen abrid ɣer ubrid-nni n tidett deg ddan nitni uḍan ussan, qqnen akked usirem-nsen, asirem n ‘’Lezzayer n tarwa-s’’ !

  • i wesxinfet d imeṭṭawen n tyemmatin akked ibabaten n yelmeẓyen-nni yewwi uḥemmal n ubarud d waldun ansi ur d-ttuɣalen ; taggara negren send ad kecmen ddunit, send ad frurxen,   

  • i twuɣa n tmurt yellan d igran irebḥen akked yebḥiren, teseggmay yal imendan n yirden d timẓin, taggara tedwel d asuki n icekkaren n plastik, d iberqacen n yal ini,

  • i twuɣa d uẓeggi n isekla iwumi tekker tmes di ɣect, irɣa uzegzaw ɣef uquran,

  • i ssut n tyemmatin, n imeẓyanen, n imeqqranen itezzin rennun deg wabbu aberkan akked uḥeǧǧaǧu n tmes, ttnadin tabburt ur telli,

  • i ssut akked twuɣa n wurfan n wid akk yettwarzen d imeḥbas di yal tama, di rebaâ gtarat n Lḥerrac, di El Catraz n Bgayet, di Seṭṭif, tiɣremt n Qliɛa akked yal tasraft nniḍen,

  • i wanza n wid ččan waman, ur ufin tardast n wakal di tmurt-nsen i taggara, fran d yiman-nsen, inger usirem, « lulen-d ɣer lmut, mačči ɣer tmeddurt ». 

Ur illi wawal iwatan nnig ssut n wid yettwaɣen si leqrun d leqrun, akken ass-a ad issergigi tamurt, ad teddekwal, azekka ad ikkes fell-as uzaylal.

Ur illi wawal nniḍen…

A.U. L.

Timerna / Notes :

1) Akk’akka, nsell i wawal sɣur Ixuniyen inselmen, qqaren : « tamhersa/listiaâmer n Ṭerk, si 1516 armi d 1830, mačči d tamhersa » ; zun d inebgawen i d-usan, srebḥen tamurt !

Taḥraymit tban am uzal : « qebleɣ tamhersa, ma seg ufus n ineslem am nek » ; zzewren ddin nnig tamurt. Aṭan n ‘’syndrome de Stockkolm’’ ur issaweḍ ad ifru tidderɣelt-tisselbi n ixuniyen-nni. 

Bey Mohamed Ben-Ali, iwumi semman Izzayriyen ‘’Debbaḥ’’, izellu Izzayriyen s ufus-is, s tiɣri n « Allah Wakbar » ! 

Syndrome de Stockholm : Il désigne la propension des otages ayant partagé longtemps la vie de leur geôlier à sympathiser avec eux et à adopter leur point de vue… (wikipédia).

Auteur
Aumer U Lamara, écrivain

 




Dans la même catégorie

L’art en évocation : le beau ou l’utile ?

Si nous nous en référons à notre définition et...

L’Algérie : l’inquiétude est forte, le danger grand

Comment s’adresser à deux frères sur le point de...

JSK, MAK, Kabylie… le collectif de défense de Cherif Mellal dénonce et précise

Le détenu d'opinion Cherif Mellal croupit en prison depuis...

Dernières actualités

spot_img

LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici