28 mars 2024
spot_img
AccueilIdéeAdabu iteẓẓu ‘’stress’’ di tmurt, iteddu deg ubrid n twaɣit !

Adabu iteẓẓu ‘’stress’’ di tmurt, iteddu deg ubrid n twaɣit !

Adabu iteẓẓu ‘’stress’’ di tmurt, iteddu deg ubrid n twaɣit !

Tasuddest/stratégie n udabu tban am uzal : ad iwwet akken yufa, s yal taḥilett akken ad yerẓ deg wammas tanekra n talwit i d-iteddun.

Yal ass d isalen n wid i yettwaṭṭfen deg yexxamen-nsen, di lxedma-nnsen, deg uɣerbaz-nsen ; ass-a d imeɣnasen n izerfan, n yidles akked iselmaden, azekka d yal win ad ildin imi-s !

Tikli-nni teddun yimsulta d tajlibt s ibeckiḍen, s ikarrusen 4×4 iberkanen n BRI neɣ s Land Rover imeqqranen izegzawen n ijadarmiyen, azamul-is yufrar ur iffir : akken ad sigden at tmurt, ad asen-inin : « azekka ɣur-wen ad-d-neqsed, ma ur tesrekdem iman-nwen, ad ken-nessali » !

Tasuddest tettwassen di yal tamurt, ɣur yal adabu igedlen tugdut : ad issekcem stress (1) deg yemdanen akken ‘’ad qqaren’’, ur teddun deg ubrid n tegrawla-nsen, syin ad yezwir usedreg, tuffra akked tazzla ɣef imeḥbas yettwaṭṭfen.

- Advertisement -

Ass-a, tazarezt/piège yundin di tmurt tedda akked tsertit i d-isnulfa udabu, d abrid-nni : « yal win illan d axsim n udabu, neḥseb-it d arebrab ». D tin i seddan mgal imeɣnasen n MAK, mgal wid ur neddi deg ubrid n MAK, mgal yal amdan illan d ameɣnas n izerfan akked tugdut di tikliwin n furar 2019 neɣ timrawin n iseggasen qbel.

Tamuɣli n udabu tefka agemmaḍ akkin, akken ad issekcem imeɣnasen n talwit deg ubrid n tuffra/clandestinité, syin d abrid ɣer takriṭ/violence s ibeckiḍen.

Adabu ikkat ad d-islal amadaɣ amaynut/maquis/guérilla, akken ad yaf tamentit/tasebbiwt, ad isserwet akken i yessen, deg unnar i yessen iḍelli mgal FIS-GIA.

Maca, tallit tbeddel, mačči d tallit-nni n 1947 n PPA (2) neɣ n 1992. Izzayriyen kecmen abrid n talwit akken ad frun yiwet tikkelt tamsalt n takriṭ di tmurt-nsen, akken ad beddent tgejda n tugdut ur ittruẓu yiwen.

Maca, tikerkas n udabu ur gint talast.

Mi yeẓra ur tečči tḥilett-nni i yesedda yal ass, ulac ‘’win yuɣen amadaɣ’’, win ɣef yemmeɣ ad t-id-iṭṭef, ad t-yaf yella deg uxxam-is di taddart-is, neɣ deg yixeddim-is, ifassen d ilmawen, ass-a yekkat ad d-isnulfu : ad d-issenker taddart n yal ameɣnas zun d afrag.

Ass-a taddart mačči d lkazirna akken ad teg afrag ɣef win/tin d-usan ad t-awin yimsulta neɣ ijadarmiyen. Ur issefk ad teɣli taddart di tzarezt i yundi udabu, ur issefk ad irwel yiwen  i yiɣallen n udabu.

Ameɣnas ma yettwaṭṭef, yeẓra ayɣer yettwaṭṭef, ur inɣi ur yukir, d abeddel kan n umkan n umennuɣ-is. Ma ass-a annar yella di tmurt anda i yella, azekka annar di lḥebs anda i yettwarez.

Ameɣnas yeẓra ad yaf din imeddukal n umennuɣ, d atmaten i yezdi yiseɣ.

Taggara, d wid-nni i ten-iṭṭfen ass-a ara ikecmen azekka d inekraf deg imukan-nsen, ad rnun wid-nni ad bibben laâr n takerḍa, n temxazibt, n lbaṭel, n tibbandit, akked yal tawaɣit nniḍen i gan, acku… « yal taḥbult tettbeddil udem ».

AU.L.

Timerna / Notes :

1) Amedya : ayen illan ass-a gar tmurt n Ukraine akked tmurt n Rrus i d-isbedden nnig 100 000 iserdasen ɣef talast gar-asen, d anzel kan n stress, akken ad issiged Ukraine, nettat ad tkukru, ur tkeccem deg ugraw n OTAN (acengu n Rrus). D ayen nnan akk imussnawen n tsertit.

2) Di 1947 i d-issuffeɣ ukabar PPA (Parti du Peuple Algérien) ulɣu i yimeɣnasen-is  : « win iwumi d-ɣren imsulta irumyen, ur ittqabal ara ; issefk ad iffer, ur ikeccem tamdint, ad ibeddel tamurt ». D win i d abrid i d-islalen imjahden/imenfan imezwura, wid i yekkren di tegrawla n 1u nunamber 1954..

Auteur
Aumer U Lamara, physicien, écrivain

LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici