26 C
Alger
vendredi 4 juillet 2025
AccueilCulturesAwal ɣef umusnaw Tzvetan Todorov (1939-2017)

Awal ɣef umusnaw Tzvetan Todorov (1939-2017)

Date :

Dans la même catégorie

Boussad Berrichi : faire revivre Mammeri par le savoir et l’archive

Boussad Berrichi, écrivain et universitaire, s’impose depuis plusieurs années...

Djimi Mazigh, la voix libre de Tinibawin

Discret, exigeant, enraciné. Depuis plus de deux décennies, Djimi...

Le regard de Jean-Pierre Luminet : Interstellar à la lumière de la science

Depuis le printemps 2025, Jean-Pierre Luminet, figure majeure de...

Mustapha Boucetta : sculpter la mémoire et penser l’avenir

Mustapha Boucetta, artiste-peintre et sculpteur autodidacte algérien, se distingue...

Saber Mansouri : « Estimer les siens vaut plus que la démocratie »

Historien, romancier et helléniste, Saber Mansouri vit aujourd’hui en...
spot_imgspot_img
- Advertisement -
S TMAZIƔT

Awal ɣef umusnaw Tzvetan Todorov (1939-2017)

Tzvetan Todorov d aggag yemmden (intellectuel accompli). Mačči kan d amnadi ameqqran i d-yewwin ddeqs i tussna d usmeḍren d usfelsef. Aṭas n waggagen i asent-yernan i tamussni d tussna aswir, dacu kan ur mmiden ara, am netta d wid/tid i t-icuban.

D aggag yemmden acku d amazɣan (un critique) ameqqran ; akken i iṭurrec i yerẓen. D amaslaḍ (analyste) yeẓran amek ara iteddu i temsal. Yezga yettḍerrif i tedmi tamṭerfut ; tezga tewzen tedmi-is. Ur yelli d amdan ibedden ɣef umenzay s tɣennant (kan); Yezga yettarra amenzay-nni di lmizan n ṣṣwab. Ɣer-s netta, di yal tagnit (di teskla neɣ di tsertit neɣ di ṭṭrad…), issefk ɣef umaslaḍ ad yerr amenzay-ines di tilawt n temsalt i umi i yekker ad yesleḍ.

D aggag amxalef acku yezga yettarra ayen akk yessebded, ama deg tarrayin n usmeḍren (réflexion) ama deg lebni n tikta, di nnican n uzɣan (la critique). Ɣas akken, tidmi-s, tettbeddil, ur tt-inekkeṛ. Amedya : yella seg wid i iseddan tidmi tamesɣast (pensée structuraliste) ; d netta i d-isuqqlen tidmi n yilɣawiyen n Rrus (formalistes russes) ; yella seg wid i d-yesbedden tadyizt (poétique) iressan ɣef uslaḍ n talɣiwin (analyse des formes) di tsekla, d netta i d-isumren anekti (concept) i d-yemmalen taɣult n uslaḍ n tsawla (analyse du narratif) ; awal-a d tasensiwelt (narratologie). Yezmer umeɣri ad yaf annect-a deg yidlisen-ines imezwura.

Syin akkin isenqed tamuɣli-agi i as-yefkan kan azal i talɣa di tsekla (walit sin n yidlisen-nni : Critique de la critique (1984) akked La littérature en péril (2007). D acu kan, ɣas akken yezga yettarra tidmi-s di lmizan, ayen yellan deg-s d agejdan yeqqim (am tesnarrayt taselḍant d wannuy isexlaḍen gar tmuɣli tazrayant d uslaḍ n takkayin timiranin), yerna simal yettakk telqey i tekti-s. D ayen i as-yefkan i yidlisen-ines azal i ten-yettarran d isfayluyen i wallaɣ. Nnig n 40 d adlis, yal wa d aẓenẓar ɣef temsalt yeɛnan amdan d yinumak yellan deg tikta d umezruy d tmettiyin.

Tidmi-s ur teqqim deg yiwet n taɣult kan. Yebda s teẓri n tsekla. Netta d Gérard Genette, snulfan-d yiwet n tesɣunt (revue) d yiwet n teknelsit (collection), semman-asent di snat « Poétique » ; deg-sent i ttarun yimnadiyen ɣef tsekla s tmuɣliwin tmesɣasin (conceptions structuralistes). Asenqed-nni i isenqad tamuɣli-s (d tmuɣli n wiyeḍ), yessaweḍ-it ɣer tussna n umdan d umezruy n tikta, d teyḍent (altérité) d wassaɣen-ines d tmagit (Identité)… Yezga uɣbel-is agejdan d anadi ɣef unamek, ama yeqqen s amdan d umaḍal-is d tɣerma d umezruy-ines, ama terza taẓuri d tewsatin-ines d tfulkiwin-nsen (esthétiques), ama teɛna tafelsafit n tinnusga (philosophie de l’éthique) d wayen i tt-yeqqnen d tikli n umdan d tektiwin-is.

 

Auteur
Muḥend Akli Salḥi

 




Dans la même catégorie

Boussad Berrichi : faire revivre Mammeri par le savoir et l’archive

Boussad Berrichi, écrivain et universitaire, s’impose depuis plusieurs années...

Djimi Mazigh, la voix libre de Tinibawin

Discret, exigeant, enraciné. Depuis plus de deux décennies, Djimi...

Le regard de Jean-Pierre Luminet : Interstellar à la lumière de la science

Depuis le printemps 2025, Jean-Pierre Luminet, figure majeure de...

Mustapha Boucetta : sculpter la mémoire et penser l’avenir

Mustapha Boucetta, artiste-peintre et sculpteur autodidacte algérien, se distingue...

Saber Mansouri : « Estimer les siens vaut plus que la démocratie »

Historien, romancier et helléniste, Saber Mansouri vit aujourd’hui en...

Dernières actualités

spot_img

LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici