26 avril 2024
spot_img
AccueilA la uneTafrent di Fransa… tiḥila di Lezzayer  !

Tafrent di Fransa… tiḥila di Lezzayer  !

Présidentielle

Ulac tamurt d-ifergen iman-is ɣef tmura nniḍen. Ass-a, amaḍal zun d tiɣremt, d aẓeṭṭa yegren anda teddun isalen yal ass (« village mondial »), isufar teddun si tmurt ɣer tayeḍ, ayen ilhan ad d-yaweḍ, ayen n diri ad d-yaweḍ ; ulac ayen iffren.

Tafrent n Fransa (l’élection présidentielle d avril 2022) tuɣ tasga di tmurt n Lezzayer. Ulac win ur neqqin zdat yal TV n tmurt-nni. Timsizzelt gar yal wid/tid d-ibedden akken ad iffeɣ d aselway, tessekcem deg-s yal Azzayri, akka d urfan neɣ tismin : « ayɣer mačci akka di tmurt-nneɣ », akkin d asirem n wid isebṛen ulwan : « azekka ad tuɣal akka… ».

Nebla ma nessiɣzef awal (1) ɣef tafrent n Fransa n wass-a, tidett, llan sin iberdan ideg ttemdeggaren wid d-ibedden, yal yiwen s tmuɣli-s akked usalu n ukabar-is, yal yiwen s wawal-is .

Llan wid issarmen ad gren afus akken ad timɣur ugar tmurt-nsen, fkan tamuɣli ɣer zdat akken ad taɣ amkan deg umaḍal, ad tezdi ugar deg ugraw n Urupa (UE). Mačči s yiwen slogan i gren tiɣri-nsen :

- Advertisement -

« Azekka ad ibeddel umaḍal udem » (un autre monde est possible)

« Ad nqabel (ayen d-ibedden deg ubrid) » (Faire face)

« Ma neddukel, ad nbeddel immal » (ensemble changeons l’avenir)

« Tabɣest tella, akken ad neddu ugar ɣer zdat » (le courage de faire)

« Akken akk nella, ad as-neddukel » (nous tous).

Di tama nniḍen, d adrum n wid issarmen ad d-sbedden agadir ameqqran ara d-izzin i tmurt, ad tuɣal Fransa « am zik-nni !» ; d tamuɣli n umezruy aqbur akked yimmal di rétroviseur :  

« Fransa n tidett (gar-anneɣ kan) » (la France authentique)

« Akken Fransa ad teqqim d Fransa » (pour que la France reste la France).

Akken ibɣu yili, d imezdaɣ n Fransa ara yesbedden azekka aselway ara fernen nitni. Mačci d KGB, mačči d Izzayriyen si tmurt n Lezzayer. 

Di yal amkan di Fransa, deg ubrid, di lqahwa neɣ deg uxeddim, ulac gar medden awal-nni akked tuttriwin-nni iteddun gar tuɣmas, di yal tafrent di tmurt n Lezzayer : 

« Anwa jiniral i yellan deffir wa, neɣ win ? », 

« Anwa i fernen at ukaskiḍ ad as-fken 85 % si tura ? »,

«  I DRS/DSI-nni anwa iwumi d-bedden d tarkizt, si deffir, akken ad t-sbedden ? »

« Ssuq ifra, kkaten kan ṭbel i win ara icedḥen… ».

D tin i d tamentilt/tasebbiwt, gar tismin d wurfan, i yesfeclen tamurt n Lezzayer si 1962 (2). D tiḥila n udabu i yebnan ɣef usekkak i yesberken tagnawt, irgel iberdan, armi ass-a zun yeffeɣ usirem tamurt, asirem-nni d-ixelfen s tfenṭazit di furar 2019.

Tamurt irebḥen, tin idduklen, d tin i yesbedden azref d agadir ɣef tarwa-s, mačči d tin yesseqdacen azref n usekkak di « teɣdemt n tilifu », zun d anzel akken ad tcudd wid d-ikkren deg ubrid n talwit, ɣef izerfan, ɣef tlelli n tmurt, ɣef yisef n tmurt (3).

Adabu i igan ccan i tmurt-is akked yiman-is, mačči d win d-iteldin tibbura n leḥbas yal tikkelt ara d-asen inebgawen, akken ad issirem ad asen-ikellex. Tidett, ikellex kan iman-is ; ass-a d aneɣlaf Antony Blinken n USA, azekka d wayeḍ…

Maca, abrid n teḥraymit ur issuffuɣ, ittawi kan ɣer yeɣzer. 

Aumer U Lamara

Timerna / Notes :

1) « Awal ma wezzil ifra, ma ɣezzif ad d-irnu kra », akken nnan imezwura.

2) Deg iseggasen n 1970, tennulfa-d yiwet temsaâreqt di Lezzayer :

–  Anwa amgared i yellan gar De Gaulle akked Boumediène ?

–  De Gaulle inna i Ifransiyen : « ma ur tefriḥem s tsertit-iw, ad ǧǧeɣ amkan-iw (iffeɣ seg udabu di 1969 deffir tafrent/referendum-nni ur neffiɣ akken issarem netta).

– Boumediène inna i Izzayriyen : « win ur nefriḥ s tsertit n tmurt (tasertit-iw), ad iffeɣ si tmurt » (d awal-is i d-inna di tiɣremt n Saâida/discours de Saïda).

3) Illa wawal n Mohia/ Muḥend U Yeḥya : « Di tmurt la Suisse tella la justice, mačči am dihin ɣur-nneɣ ».

 

 

LAISSEZ UN COMMENTAIRE

S'il vous plaît entrez votre commentaire!
S'il vous plaît entrez votre nom ici

ARTICLES SIMILAIRES

Les plus lus

Les derniers articles

Commentaires récents